Centrum Edukacji Obywatelskiej i Instytutu Książki: Literacki atlas Polski
Od września 2008 roku uczniowie i nauczyciele naszej szkoły biorą udział w projekcie
edukacyjnym Centrum Edukacji Obywatelskiej i Instytutu Książki: Literacki atlas Polski - Autor na żądanie.
W ramach tego projektu zamierzamy poznać twórczość literacką i dziennikarską Pana Marcina
Hałasia, poety, pisarza, współtwórcy kulturalnego krajobrazu Bytomia. Praca nad tym projektem
umożliwi także naszym uczniom i nauczycielom poznanie historii Bytomia jako miasta wielu kultur.
Zdjęcia poniżej: Pan Marcin Hałaś i członkowie zespołu koordynującego projekt.
Autor tekstu: mgr Danuta Domagalska
Autor zdjęć: mgr Bożena Jakimko
Marcin Hałaś
Poeta, pisarz, krytyk literacki i dziennikarz. Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Smolenia w Bytomiu.
Ukończył kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim. Debiutował na łamach Gościa Niedzielnego w 1984, publikował min. w Poezji,
Życiu Literackim, Tak i Nie, tygodniku Katolik, miesięczniku Wiara i odpowiedzialność, Roczniku Lwowskim, Gazecie Lwowskiej.
Obecnie jest stałym autorem miesięcznika Śląsk oraz współpracownikiem Gazety Polskiej, był również redaktorem naczelnym
tygodnika Życie Bytomskie. Członek - założyciel Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego, członek Związku Literatów Polskich.
Od lutego 2007 roku pełni funkcję prezesa Oddziału Związku Literatów Polskich w Katowicach. Ma w swoim dorobku wiele znaczących
nagród: w 1992 roku został wyróżniony nagrodą młodych Warszawskiej Jesieni Poezji; w 1995 otrzymał nagrodę Wojewody Katowickiego
dla młodych twórców; w 1999 roku był laureatem Nagrody Białego Pióra im. Dariusza Stolarskiego; w tym samym roku prezydent Bytomia
przyznał Panu Marcinowi Hałasiowi nagrodę w dziedzinie kultury "Muza"; w 2005 - został on stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego;
Pan Marcin Hałaś jest także pięciokrotnym laureatem polsko-czeskiego konkursu poetyckiego
"O Skrzydło Ikara".
Wydał min. następujące książki: Kosz z chlebem (arkusz poetycki), Przed snem (arkusz poetycki), Protokoły (wiersze), Niebo poetów
(wiersze), Okruszki z kalendarza (książka dla dzieci), Gorzka rzeka (wiersze), Erotyki wszystkie (wiersze), Requiem dla
pokolenia (szkice krytyczno-literackie), Bursztyn i śnieg (wiersze), Ślad przeszłości. Bytom wielokulturowy (wspólnie z
Przemysławem Nadolskim i Dariuszem Walerjańskim), Bytom magiczny. Wypominki, Daleko od Lwowa (wspólnie z Lesławem Nowarą
i Bogdanem Kasprowiczem) i Bytom niezwykły. Historia miasta dla dzieci.
Marcin Hałaś - współtwórca krajobrazu kulturalnego Bytomia
Program Literacki atlas Polski to jeden z projektów Centrum Edukacji Obywatelskiej i Instytutu Książki.
Finansowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego:Promocja czytelnictwa.
Autor na żądanie - to projekt, który zachęca młodzież do poznawania historii i kultury swojej małej ojczyzny, do poznawania
ludzi, którzy tę kulturę, a więc i historię, tworzą. W ramach programu Literacki atlas Polski - Autor na żądanie,
nasza szkoła realizuje projekt zatytułowany: Bytom magiczny - miasto wielu kultur i wielu tradycji, a naszym przewodnikiem
po historycznym i kulturalnym Bytomiu zgodził się zostać - poeta, pisarz, dziennikarz i działacz społeczny, współtwórca
kulturalnego krajobrazu miasta - Pan Marcin Hałaś. Dzięki temu młodzi ludzie, uczniowie naszej szkoły, spotykają się
w założonych przez siebie fanklubach literackich, by czytać, dyskutować, rozwijać swoją wrażliwość, budzić nieodkryte
dotąd talenty. Przede wszystkim jednak po to, aby poznać magiczny świat poezji, a może nawet stać się jego częścią.
Kwesta na Wszystkich Świętych
1. listopada, w Dzień Wszystkich Świętych, uczniowie naszej szkoły wzięli udział w kweście na rzecz
renowacji zabytków bytomskiego cmentarza Mater Dolorosa.Kwestę w naszej szkole rozpropagowały Panie
nauczyciele bibliotekarze: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko, które także towarzyszyły młodzieży
tego dnia na cmentarzu. Kwestowali uczniowie: Dawid Pacula, Katarzyna Palińska, Mateusz Szafraniec, Monika Milewska,
Krzysztof Kozłowski, Ewelina Jaworska i Mateusz Lazaj. W organizacji i przygotowaniu uczniów pomagał również opiekun
Samorządu Uczniowskiego, Pan Rafał Kapica. Panie Radosława Misiołek i Bożena Jakimko są także inicjatorkami prowadzonej
w naszej szkole akcji: Znicze na Kresy. Obie akcje świadczą o głębokim zaangażowaniu uczniów i nauczycieli w propagowanie
wiedzy o naszej "małej ojczyźnie" - jej tradycjach i historii.
Wywiad naszych uczniów z Marcinem Hałasiem
Motto:
"... Urodziłem się w Bytomiu i całe życie w Bytomiu mieszkam; nie planuję go też opuścić - tak
więc jestem i czuję się bytomianinem, choć moi rodzice przyszli na świat w innym - "zatopionym", jeśli można
użyć określenia Adama Zagajewskiego - mieście".
(Marcin Hałaś)
Dnia 3. listopada 2008 roku, w przygotowanej na to wydarzenie sali multimedialnej, uczniowie
biorący udział w programie Autor na żądanie przeprowadzili wywiad z Panem Marcinem Hałasiem. Pytania
dotyczyły przede wszystkim działalności społecznej naszego Bohatera.
Jak okazało się, Pan Hałaś jest członkiem dwóch towarzystw działających w Bytomiu: Towarzystwa Miłośników Bytomia
oraz Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Uczniowie dowiedzieli się, że rodzinne korzenie
Bohatera wywiadu sięgają Lwowa, natomiast wspomnienia z dzieciństwa i młodości nierozerwalnie łączą się
z Bytomiem, stąd przynależność i działalność społeczna w tych dwóch Towarzystwach.
W twórczości poetyckiej Marcina Hałasia mocno widoczna jest tęsknota za światem "zatopionym", który wiąże się ze Lwowem
i nostalgicznymi wspomnieniami Jego Rodziców, Dziadków oraz tęsknota za światem "magicznym", jakim jawi Mu się Bytom,
ukochane miejsce Jego zamieszkania.
Takim światem "zatopionym", "magicznym" stały się dla Niego również "bytomskie Powązki" - cmentarz Mater Dolorosa.
Uczniowie dowiedzieli się, że cmentarz ten został założony w XIX wieku jako swoisty zespół parkowo-cmentarny
tak, jak warszawskie Powązki czy lwowski Łyczaków. Jest to miejsce wiecznego odpoczynku dla zmarłych, a dla żywych
miejsce zadumy i refleksji, w czym pomagają cmentarne aleje - każda wysadzana innym gatunkiem drzew. Tutaj spoczywają
najbardziej zasłużeni obywatele miasta, m. in. "Homer górnośląski" ks. Norbert Bończyk - poeta, ks. Józef Szafranek
- znany na Śląsku społecznik. W 1987 roku, ze względu na zabytkową architekturę, cmentarz ten wpisano na listę zabytków.
Motto:
"... Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy, choć macie sami doskonalsze wznieść; na nich się jeszcze święty ogień żarzy
i miłość ludzka stoi tam na straży, i wy winniście im cześć!..."
(Adam Asnyk)
Na zadane pytanie o kradzieże, wandalizm i chuligańskie wybryki, które zdarzają się na cmentarzach, również i naszym bytomskim,
Pan Hałaś wypowiedział się jednoznacznie, że wiadomym jest, iż miejsce spoczynku zmarłych powinno być otoczone
szacunkiem, a postawa każdego z nas wobec tego miejsca, jest miernikiem naszego człowieczeństwa. Ubóstwo
i bezrobocie stanowią problem społeczny, prawdziwa tragedia zaczyna się wtedy, gdy zaczynają łączyć się
z demoralizacją i wyzuciem z wszelkich zasad. Każdy cmentarz, nawet mały wiejski, ma niezaprzeczalną wartość
kulturową i artystyczną, a także sentymentalną. Udzielający wywiadu zaznaczył również, że zanieczyszczone
środowisko naturalne jest współwinne dewastacji zabytków cmentarnych. Kwaśne deszcze, powietrze zawierają
wiele szkodliwych substancji przemysłowych i działają niezwykle destrukcyjnie na marmur, granit czy też piaskowiec.
Od wielu lat w Dzień Wszystkich Świętych oraz Dzień Zaduszny członkowie Towarzystwa Miłośników Bytomia i Towarzystwa Miłośników
Lwowa kwestują na rzecz renowacji zabytków Mater Dolorosa. Prekursorem tych działań jest m.in. Pan Marcin Hałaś. Uczniowie
naszej Szkoły jako kwestarze, mieli zaszczyt włączyć się w tę inicjatywę. Na zakończenie wywiadu otrzymaliśmy informację,
że TMB zebrało 9 520 zł i kwotę tę przeznaczy na renowację nagrobka ks. Józefa Szafranka, a TML zebrało 17 525 zł.
Ta kwota zostanie rozdysponowana na kilka celów: świąteczną pomoc dla dzieci z najbiedniejszych rodzin oraz dla polskich
dzieci za wschodnią granicą. Reszta pieniędzy przeznaczona zostanie na tradycyjny już letni obóz integracyjny dla najbiedniejszych
dzieci z Kresów i ze Śląska, a także śląski zespól dziecięcy "YCHTIS" kultywujący tradycję i kulturę kresową.
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
W związku z planowanym 6. listopada 2008 wieczorkiem poetyckim, poświęconym twórczości Pana Marcina Hałasia, uczniowie
naszej szkoły zaprosili wielu znakomitych gości do udziału w tym wydarzeniu.Wśród zaproszonych są Prezydent Bytomia -
Pan Piotr Koj, Pani Wiceprezydent Halina Bieda, Naczelnik Wydziału Edukacji Pani Ivetta Gajczyk-Werner, Inspektor Wydziału
Edukacji Pan Krzysztof Doliński, Pani Jadwiga Pszoniak - Wizytator Wydziału Edukacji oraz Pani Danuta Skalska, radna Rady Miejskiej.
Zaproszenia wręczali uczniowie: Natalia Imiłowska, Magdalena Kaczorkiewicz, Dominika Siuda i Mateusz Lazaj, podopieczni nauczycieli
koordynujących projekt Literacki atlas Polski - Pani mgr Radosławy Misiołek i mgr Bożeny Jakimko.
Wieczór poezji Marcina Hałasia
W czwartkowe popołudnie 6. listopada 2008 roku, w naszej Szkole miało miejsce niecodzienne
wydarzenie. Uczniowie i nauczyciele naszej Szkoły przygotowali Wieczór Poezji bytomskiego poety
Marcina Hałasia w ramach programu Literacki atlas Polski - Autor na żądanie, w którym nasza Szkoła uczestniczy.
W sali multimedialnej, nauczyciele bibliotekarze mgr Bożena Jakimko, mgr Radosława Misiołek
oraz nauczyciel języka polskiego mgr Danuta Domagalska, przygotowały wystawę pt.: Bytom
magiczny - miasto wielu kultur i wielu tradycji, na której można było zapoznać się z
archiwalnymi dokumentami, przedwojennymi portretami, zdjęciami, pocztówkami i ozdobnymi
przedmiotami z rodzinnych kolekcji lwowskich i bytomskich. W sali dominowała jednak sceneria
złotej polskiej jesieni: na stolikach udekorowanych kasztanami, jarzębiną, ozdobną dynią oraz
bukietami z zasuszonych liści płonęły zapalone świeczki. Uwagę Gości skupiało symboliczne drzewo,
na którym wisiały liście z wypisaną poezją Bohatera Wieczoru.W sali znajdował się również, pięknie
udekorowany przez naszych uczniów pod kierunkiem nauczyciela
zawodu mgr inż. Krzysztofa Bielata, stół bankietowy z poczęstunkiem i napojami. Obok stali uczniowie-kelnerzy,
aby obsłużyć zaproszonych Uczestników Wieczoru.
Punktualnie o godz. 17.00 przybyli zaproszeni Goście: Poeta Marcin Hałaś, Prezydent m. Bytomia Piotr Koj, Wiceprezydent Halina Bieda,
Naczelnik Wydziału Edukacji Ivetta Gajczyk-Werner, Radna Rady Miejskiej, Przewodnicząca Towarzystwa Miłośników Lwowa
Danuta Skalska, Dyrektor naszej Szkoły Małgorzata Niewrzela, Przewodnicząca Rady Rodziców Mariola Gruca
oraz zagraniczni nauczyciele z UE biorący udział w projekcie Comenius. Obowiązującym tego dnia strojem
był czarny z dyskretnym elementem czerwieni. Wszyscy zostali przywitani przez uczniów i nauczycieli owacjami.
Na wstępie, Pani Dyrektor mgr Małgorzata Niewrzela przedstawiła i przywitała Gości oraz poinformowała o idei Wieczoru.
Uczeń Krzysztof Miarka przeczytał informacje o programie Literacki atlas Polski - Autor na żądanie i przybliżył
sylwetkę Bohatera programu Marcina Hałasia. Wieczór rozpoczęto pokazem dwóch prezentacji multimedialnych: Itaka,
Lwów... oraz Bytom magiczny... autorstwa nauczycieli mgr Danuty Domagalskiej i mgr Andrzeja Kukuły. Goście
w wielkim poruszeniu śledzili prezentacje nagradzając je gromkimi brawami. Sednem Wieczoru była recytacja wierszy Marcina
Hałasia przez uczniów, którzy zostali wybrani i przygotowani przez nauczyciela języka polskiego mgr Danutę Domagalską.
Uczniowie, siedząc przy stolikach z uczestnikami Wieczoru,
przy zapalonych świecach deklamowali wiersze Marcina Hałasia, do recytacji włączyła się Pani Dyrektor mgr Małgorzata
Niewrzela. Wiersze przeplatane były granymi na gitarze i śpiewanymi piosenkami poetyckimi przez nauczyciela mgr Tomasza Boryczkę.
Po zakończeniu recytacji, każdy uczeń zawieszał przeczytany wiersz-liść na symboliczne drzewo z poezją Marcina Hałasia.
Po zakończeniu Wieczoru, wiersze-liście z otrzymanym autografem od Autora, można było wziąć ze sobą jako pamiątkę
po tym niezwykłym wydarzeniu.
Na zakończenie Wieczoru oddano głos Bohaterowi tego spotkania Marcinowi Hałasiowi, który podzielił się z nami
swoimi odczuciami oraz odpowiadał na pytania uczniów dotyczące Jego twórczości. Uczestnicy spotkania, rozmawiając
i robiąc zdjęcia z Poetą, oglądali również z wielkim zainteresowaniem wystawę zadając wiele pytań jej autorkom. Pani
Danuta Skalska - Przewodnicząca Towarzystwa Miłośników Lwowa i nauczyciel bibliotekarz mgr Bożena Jakimko opowiadały
o Lwowiakach zamieszkujących Bytom.
Mimo, że spotkanie z Autorem dobiegło końca, trudno było nam się rozstać: przy kawie,
herbacie i wyśmienitym poczęstunku przygotowanym przez naszych uczniów, dzieliliśmy się swoimi emocjami i przeżyciami.
W tym niezwykłym wydarzeniu, jakim był Wieczór poezji Marcina Hałasia, wystąpili uczniowie-recytatorzy, wybrani i przygotowani
przez nauczyciela języka polskiego mgr Danutę Domagalską: Sandra Dulowicz, Sandra Dymarczyk, Sabina Hasterok, Lucyna Jelito,
Martyna Kałuś, Krzysztof Miarka, Patrycja Ogrodnik, Dawid Pacula, Aleksandra Stachoń, Jessica Szkalska, Daria Talarowska,
Sara Wardęga. Dziękujemy!
Opracowały: mgr Radosława Misiołek, mgr Bożena Jakimko
Autor zdjęć: mgr Rafał Kapica
XII Turniej Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka
W sali Akwarium Bytomskiego Centrum Kultury dnia 14. listopada 2008 roku o godz. 17:00 odbyła
się jedna z najbardziej znanych na Śląsku imprez literackich: XII Turniej Jednego Wiersza
im. Stanisława Horaka. Jednym z twórców i animatorów tego Turnieju jest nasz Autor na żądanie
Pan Marcin Hałaś. Uczniowie naszej Szkoły: Anna Puchalska, Sandra Stolarska i Mateusz Lazaj
uczestniczyli w tej imprezie jako obserwatorzy. Ideą Turnieju była możliwość odczytania
i poddania ocenie Jury oryginalnego wiersza przez każdą chętną osobę piszącą wiersze.
W skład Jury weszli znakomici poeci i literaci śląscy: Edward Szopa, Krzysztof Karwat,
Grzegorz Olszański, Marcin Hałaś i prof. dr hab. Marian Kisiel, które wybrało jeden,
ich zdaniem najlepszy wiersz. Nagrodzona osoba otrzymała statuetkę "Bytomskiego pióra"
wykonaną przez Jacka Wichrowskiego z galerii Stalowe Anioły oraz nagrodę pieniężną.
A oto relacja naszych uczniów-obserwatorów:
"W tym roku do konkursu stanęło 35 osób, które kolejno prezentowały swoje wiersze. Jury
życzliwie i w skupieniu wysłuchało wszystkich uczestników a po długiej dyskusji ogłosiło
wyniki: I miejsce uzyskała Pani Weronika Górska. Jury doceniło również wiersze ośmiu innych
osób wyróżniając je nagrodami" - w sprawozdaniu napisała nasza obserwatorka, uczennica Anna
Puchalska. I dodała: "Dla nas uczniów było to ciekawe doświadczenie, mogliśmy naocznie
przekonać się, jak wielu ludzi ze Śląska tworzy różnego rodzaju wiersze. Czuliśmy się wyróżnieni
możliwością uściśnięcia ręki uznanym poetom śląskim zasiadającym w Jury. Mieliśmy również możliwość
dyskusji na temat poezji, Śląska i Kresów z Marcinem Hałasiem. Cieszymy się, że uczestniczyliśmy
w tym wielkim literackim wydarzeniu".
XII Turniej Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka był jedną z imprez Bytomskiej Jesieni Literackiej.
Opracowały: mgr Radosława Misiołek, mgr Bożena Jakimko
Wizyta w Biurze Promocji Bytomia
Wybrany przez naszą Szkołę temat programu: Bytom magiczny - miasto wielu kultur i wielu tradycji, zobowiązał nas
do organizacji wycieczek po najważniejszych miejscach kulturalnych miasta.
Pierwsze kroki skierowaliśmy do Biura Promocji Bytomia.
Uczniowie: Daria Gamba, Dawid Garncarz, Patryk Gruca, Dawid Kucz, Joanna Kuczyńska, Aneta Małyska, Beata Miętkiewicz,
Kinga Piekarska, Grzegorz Tobiszowski, pod opieką koordynatorów programu mgr Radosławy Misiołek i mgr Bożeny Jakimko,
dnia 16. kwietnia 2009 roku złożyli wizytę w tej reprezentacyjnej jednostce Wydziału Promocji i Informacji Urzędu
Miejskiego w Bytomiu, która mieści się w odrestaurowanej secesyjnej kamienicy, pod nr 7 na bytomskim Rynku.
Urzędnicy przyjęli nas bardzo gościnnie przedstawiając całe spektrum działalności Wydziału.
Biuro Promocji Bytomia, pod kierownictwem Pani Ewy Petrymusz, powstało w 2000 roku i ma za zadanie organizowanie
wystaw, wernisaży, promocję książek i spotkań z osobistościami Bytomia. To tutaj, w przepięknej sali konferencyjnej
w stylu secesyjnym, którą mieliśmy okazję zobaczyć, Prezydent Bytomia podpisuje umowy, wręcza różne nagrody, a
na konferencjach spotyka się z ludźmi nauki i literatury, które otwarte są dla wszystkich Bytomian.
Ciekawostką jest fakt, że na półpiętrze Biura umieszczono popiersie z piaskowca, które jak dowiedzieliśmy się, pochodzi
z historycznej, nieistniejącej już kamienicy, a jest wizerunkiem pierwszego bytomskiego "biznesmena" i filantropa, króla
piwa Ignatza Hakuby. Popiersie przedstawia brodatego mężczyznę w koronie utworzonej z kufli i butelek piwa. Bytom
posiadał kiedyś własny browar i był znany na całym Śląsku ze znakomitego trunku.
Chłopcy z naszej grupy ucieszyli się na widok historycznych zdjęć piłkarskiego klubu Polonii Bytom. Polonia Bytom
nie od dziś jest chlubą naszego miasta. Powstanie tego klubu (1945 rok) wiąże się z osiedleniem w naszym mieście
repatriantów powojennych - znanych w przedwojennej Polsce piłkarzy lwowskich. Bytomska drużyna w przeszłości
wielokrotnie odnosiła międzynarodowe sukcesy, a jednym z nich było zdobycie prestiżowego Pucharu Ameryki w 1965 roku.
Nasi zawodnicy pokonali wtedy w finale niezwyciężoną, jak się wydawało, drużynę Dukla Praga. To trofeum zostało
w ostatnim czasie poddane nowoczesnym zabiegom konserwatorskim, co sprawiło, że na nowo odzyskało swój dawny blask.
Puchar wykonany ze srebra i wystawiony do oglądania, jak przekonali się nasi uczniowie podnosząc go, jest bardzo ciężki.
Urzędnicy pokazali nam aktualną wystawę: zbiór fotografii wykonanych przez uczniów z IV LO w Bytomiu, należących
do działającego tam kółka fotograficznego. Wśród wystawionych zdjęć mogliśmy zobaczyć piękno naszego miasta widziane
oczami młodych ludzi. Być może, obejrzenie prac fotograficznych rówieśników, stanie się zachętą dla naszych uczniów
do ukazywania w tym miejscu swoich osiągnięć.
Od października 2001 roku Biuro wydaje miesięcznik pt. RYNEK Nr 7, który zawiera informacje o ważnych wydarzeniach
kulturalnych w mieście, wywiady ze znanymi osobistościami oraz praktyczne informacje kulturalne. Urząd Miejski
jest wydawcą wielu książek historycznych o Bytomiu oraz wielu folderów edukacyjnych, wydaje także mapy z trasami
turystycznymi Bytomia i okolic.
Objuczeni prospektami, mapami, wydawnictwami informacyjnymi zakończyliśmy tę ciekawą wizytę, która uświadomiła
nam, że Bytom - miasto utworzone z wielu kultur i tradycji ma przebogatą historię i jest niezwykle atrakcyjne
turystycznie!
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
Wizyta w Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich
Dnia 16. kwietnia 2009r. uczniowie: Angelika Dul, Mateusz Duda, Ewelina Jaworska, Karolina Jamrozek, Alan Kłębek,
Barbara Kowalska, Krzysztof Kozłowski, Magdalena Kwiecińska, Patrycja Leśniak, Daniel Pacula, Katarzyna Palińska,
po wcześniejszych przygotowaniach i zdobyciu wiedzy o powojennej historii Bytomia, złożyli wizytę w Towarzystwie
Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Bytomiu.
A oto relacja uczestników spotkania:
Nauczyciele bibliotekarze Pani Radosława Misiołek i Pani Bożena Jakimko zaproponowały nam zapoznanie się
z naocznymi świadkami powojennej historii Bytomia - repatriantami z Kresów Wschodnich, którzy w wyniku zawieruchy
wojennej stali się Bytomianami wprowadzając swoją kresową tożsamość w to śląskie miasto.
W czwartek wyruszyliśmy do siedziby Kresowiaków mając w zanadrzu wiele pytań do Gospodarzy. Jak dowiedzieliśmy się,
siedziba TML w Bytomiu, mieszcząca się w zabytkowej kamienicy jest również miejscem Światowego Kongresu Kresowiaków,
a to za sprawą Pani Prezes Danuty Skalskiej, która utrzymuje szerokie kontakty kresowe w świecie.
Na miejscu zaskoczyła nas pięknie wyglądająca siedziba z freskiem Semper Fidelis (Zawsze Wierny) na ścianie
głównego pomieszczenia. Ta łacińska maksyma została nadana miastu Lwów w 1658 roku przez papieża Aleksandra VII.
Semper Fidelis to również tytuł czasopisma - dwumiesięcznika wydawanego przez TML.
W powietrzu unosiły się smakowite zapachy przygotowywanych potraw - jak domyśliliśmy się, kuchni kresowej.
Zauważyliśmy wiele fotografii dokumentujących spotkania z osobistościami goszczącymi u Kresowiaków: ostatnim
z Gości był nieżyjący już Prof. Zbigniew Religa. Ściany ozdobione były również oprawionymi plakatami z występów
Kabaretu Pacałycha, stąd pierwsze nasze pytanie dotyczyło tego Kabaretu. Gospodarze wyjaśnili nam, że zarówno
TML jak i Pacałycha założone zostały przez Panią Danutę Skalską wraz z przyjaciółmi 18 lat temu.
Kabaret Pacałycha - bardzo znany z odtwarzania niepowtarzalnego lwowskiego klimatu, zapraszany jest do Kresowiaków
rozproszonych po wszystkich kontynentach świata. Jego repertuar: Ni ma jak Lwów, Bal u cioci Bańdziuchowej, Serce
batiara, Tylko we Lwowie, Ta - joj, Europo i refleksyjno-poetycki program: Kresy - Pamięć - Tęsknota złożony jest
ze scenariuszy autorstwa Pani Skalskiej.
TML w Bytomiu znane jest również z audycji Polskiego Radia w Katowicach, gdzie ma stały program pt. Lwowska Fala,
rozpoczynający się o godz. 8.15. w każdą niedzielę. Tam można zapoznać się z reaktywowanymi postaciami literackimi
z przedwojennego Lwowa, a znanymi w całej ówczesnej Polsce, duetem Szczepcio i Tońcio, i wsłuchać się w melodyjną
gwarę lwowską.
Gospodarze opowiadali nam również o swoich osobistych doświadczeniach związanych z repatriacją i aklimatyzacją
w nowym środowisku, tak odmiennym od ich zostawionych na zawsze ziem. Obecnie, częste wycieczki TML do Lwowa spowodowały
organizowanie akcji charytatywnych dla tamtejszej Polonii Kresowej. W jedną z nich (Podaruj znicz na Kresy)
włączyli się uczniowie i nauczyciele naszej Szkoły zbierając znicze, które w Dniu Zadusznym zostały zapalone
na licznych grobach Polaków na Kresach jako symbol pamięci i szacunku dla przeszłości. Usłyszeliśmy, że współczesny
Lwów dla Kresowiaków jest już innym miastem, nie dorównującym ich wspomnieniom.
Działalność TML związana jest ze współtworzeniem kulturalnego życia w Bytomiu i na Śląsku, propagowaniem historii
Kresów młodemu pokoleniu oraz scalaniem Polonii Kresowej z całego świata, i pomocą materialną dla tych najbardziej
potrzebujących wsparcia Rodaków ze Wschodu.
Wizytę zakończyliśmy degustując przepyszne gołąbki po lwowsku i zapoznając się z przepisami
przebogatej kuchni kresowej.
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
Wizyta w Towarzystwie Miłośników Bytomia
17. kwietnia 2009 roku uczniowie klasy I H1 Joanna Araszewska, Karolina Bystranowska, Barbara Foik, Monika Gwóźdź,
Paweł Klimczak, Anna Kołodziejczyk, Wojciech Kozera, Marta Kutyniok, Patrycja Kwaśniewska, Katarzyna Leś, Monika Michalik,
Dawid Osiński, Łukasz Retka pod opieką nauczycieli bibliotekarzy mgr Radosławy Misiołek i mgr Bożeny Jakimko wybrali się
do siedziby Towarzystwa Miłośników Bytomia. Dzisiejsze wyjście nie było jednak pierwsze. Wcześniej uczniowie naszej Szkoły
odwiedzili Biuro Promocji Bytomia i Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
A oto relacja uczestników wycieczki:
Po przybyciu na miejsce zostaliśmy bardzo miło i ciepło przywitani przez członków Towarzystwa, a także przez samego
Prezesa Pana Prof. Jana Drabinę. Organizacja ta mieści się w zabytkowej kamienicy, która stoi w historycznym kwartale miasta,
w śródmieściu Bytomia. Sala, do której zostaliśmy zaproszeni ozdobiona została oryginalnymi obrazami i pamiątkami związanymi
z Bytomiem. Duże wrażenie zrobiła na nas ekspozycja licznych książek z zakresu historii Bytomia, autorstwa Prof. Drabiny.
Przygotowaliśmy wiele pytań i oczekiwaliśmy, że usłyszymy wiele nieznanych faktów związanych z naszym miastem. Najważniejsze
z nich dotyczyło zabytków Bytomia, które istnieją do dziś, a powstawały w czasach nabycia praw miejskich przez nasze miasto
(starsze o cztery lata od samego Krakowa!). Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny został wymieniony jako pierwszy.
Kamienna chrzcielnica czy ołtarz główny z barokowym obrazem oraz tajemnicze podziemia, to tylko nieliczne z elementów tego
miejsca, na które warto zwrócić uwagę. Przy okazji dowiedzieliśmy się, że pomimo wszelkich starań, TMB nie ma bezpośredniego
wpływu na dbałość i konserwację bytomskich zabytków oraz kamienic.
Poznaliśmy historię bytomskich cmentarzy: żydowskiego i Mater Dolorosa. Cmentarz żydowski to najlepiej zachowana w Bytomiu nekropolia
pod względem historycznym: najstarsza macewa pochodzi z 1868 roku, a do dziś zachowało się tam ponad 1000 historycznych nagrobków
(macewy z XIX wieku). Na cmentarzu tym wykonano Ścianę Pamięci, na którą składają się ocalałe macewy ze starego,
nieistniejącego już kirkutu.
Cmentarz Mater Dolorosa (Matka Bolesna) założono w 1861 roku jako zespół parkowo-cmentarny i nazywany jest bytomskimi Powązkami.
To tutaj spoczywają zasłużone osobistości dla literatury i kultury śląskiej, a cmentarz posiada wiele zabytkowych obiektów.
Uczniowie naszej Szkoły wraz z działaczem bytomskim, poetą i dziennikarzem - Panem Marcinem Hałasiem oraz członkami TMB i TML,
Radnymi, Prezydentem Bytomia, w dniu Wszystkich Świętych kwestowali na rzecz ratowania zabytków cmentarnych Mater Dolorosa.
Dzięki tej corocznej akcji odnawiane są historyczne nagrobki, posągi i mauzolea.
Prof. Jan Drabina wspaniale mówił o Bytomiu. Wydawać by się mogło, że mógłby już bez końca opowiadać o swoim ukochanym mieście.
Niespodzianką był dla nas fakt, iż Prezes TMB nie jest rodowitym Bytomianinem. Wśród członków Towarzystwa spotkaliśmy osoby,
które urodziły się w Krakowie, Lwowie a nawet Wilnie. Tak więc, jest to dowód na to, iż nie tylko rodowici mieszkańcy Bytomia mogą kochać
to wspaniałe miasto! Bogatsi o nowe informacje, z uśmiechem wróciliśmy do naszej Szkoły.
(Autor sprawozdania Basia Foik kl. I H1)
Przygotowane przez koordynatorów programu Literacki atlas Polski wycieczki do najważniejszych miejsc w Bytomiu - miejsc
szczególnie związanych z działalnością Bohatera programu Autor na żądanie, Pana Marcina Hałasia sprawiły, że miasto to
stało się na nowo odkryte przez naszą młodzież. Jak napisał poeta Hałaś w książce pt. Bytom magiczny. Wypominki:
"... Bytom jest miastem magicznym - trzeba tylko chcieć zobaczyć go w takiej właśnie perspektywie ..."
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
Wykład Redaktora Życia Bytomskiego Pana Marcina Hałasia pt. Specyfika prasy lokalnej
W środę 22. kwietnia 2009 roku nasza Szkoła miała zaszczyt gościć Redaktora Życia Bytomskiego Pana Marcina
Hałasia, który wygłosił prelekcję na temat: Specyfika prasy lokalnej.
W odpowiednio przystrojonej sali multimedialnej, gdzie przygotowano wystawę książek autorstwa Marcina Hałasia
oraz wystawę archiwalnych numerów Życia Bytomskiego - naszego lokalnego tygodnika, zgromadziła się młodzież
zainteresowana tematem wykładu. Wcześniej jednak, uczniowie Natalia Imiłowska, Magdalena Kaczorkiewicz, Dominika
Siuda i Magdalena Trybunia, przygotowane przez nauczycieli bibliotekarzy mgr Radosławę Misiołek
i mgr Bożenę Jakimko, wystąpili w akademii z okazji zbliżającego się Światowego Dnia Książki
i Praw Autorskich.
Po wysłuchaniu wykładu Pana Hałasia, uczniowie podzielili się z nami swoimi spostrzeżeniami. Jak dowiedzieliśmy
się, tworzenie lokalnego czasopisma związane jest ze szczególnym doborem materiałów, ponieważ czytelnicy
takiej gazety oczekują przede wszystkim informacji związanych z ich miejscem zamieszkania. Tego typu czasopismo
musi odzwierciedlać życie miasta i informować o istotnych sprawach związanych z ich mieszkańcami.
Życie Bytomskie, które nieprzerwanie ukazuje się od 1956 roku, posiada wiele stałych, chętnie czytanych rubryk.
W części gazety pt. Życie miasta można przeczytać FelieTON Tomasza Nowaka, Pióro na sztorc i Zasłyszane Marcina
Hałasia; w części Życie sportowe - Powiedziane na ucho Witolda Branickiego, a w Ciemnej stronie życia - Kronikę
policyjną. Nasza lokalna gazeta wyszła z inicjatywą publikowania zdjęć klasowych uczniów rozpoczynających
i kończących szkołę. W gazecie tej znaleźć można również informacje dotyczące życia poszczególnych dzielnic
Bytomia, recenzje filmów i książek oraz kronikę wydarzeń kulturalnych. Osoby chcące podzielić się ważnymi
informacjami, mają możliwość napisania do Redakcji czy też zadzwonienia, a ich uwagi zostają odnotowane
w gazecie, która często podejmuje się interwencji w trudnych sytuacjach.
Młodzież bukietem kwiatów oraz oklaskami podziękowała Panu Redaktorowi za interesującą prelekcję. Miejmy nadzieję,
że udział w tym wykładzie zainspiruje naszych uczniów do dziennikarskich działań, na przykład do stworzenia
gazetki szkolnej.
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
Czytamy dzieciom legendy o Bytomiu autorstwa Marcina Hałasia
Ostatnim przedsięwzięciem programu edukacyjnego Bytom magiczny - miasto wielu kultur i wielu tradycji jest realizacja projektu, mającego na
celu zaangażowanie dzieci wczesnoszkolnych w poznawaniu twórczości naszego Bohatera Autora na żądanie.
Uczniowie z klasy 1H1 Angelika Szafarczyk, Rafał Wiszowaty i Mikołaj Wasiak z kl. IK postanowili
przybliżyć historię naszego miasta dzieciom z podstawówki, czytając im wybrane przez siebie legendy autorstwa
Marcina Hałasia, z książki pt. Bytom niezwykły. Historia miasta dla dzieci.
Do projektu wybraliśmy szkoły podstawowe, które sąsiadują z naszą placówką.
Dnia 18.05.2009r. odwiedziliśmy klasę I c Szkoły Podstawowej nr 4 im. Mikołaja Kopernika.
Pierwszaki z niecierpliwością oczekiwali gości. Nasi uczniowie, po przedstawieniu się i przybliżeniu
celu wizyty przeczytali trzy, wybrane przez siebie legendy Marcina Hałasia: Dlaczego Bytom nazywa się Bytom,
Wzlot i upadek srebrnego miasta, Księżniczka, która została służącą. Dzieci z uwagą słuchały naszych
uczniów tym bardziej, iż oczekiwały na zapowiedziane konkursy związane z bajkami - konkurs czytelniczy
i plastyczny.
Wszystkie dzieci nagrodzone zostały zakładkami do książek i słodyczami, a prace plastyczne
znalazły miejsce na gazetce ściennej naszej Szkoły.
W dniu 20.05.2009r. odwiedziliśmy uczniów klasy II b Szkoły Podstawowej nr 9 im. Adama Mickiewicza. Tak jak
w poprzedniej szkole, dzieci z wielkim zaangażowaniem uczestniczyły w naszym projekcie. I tutaj, po przeczytaniu
legend o Bytomiu odbyły się konkursy, a wszystkie dzieci zostały nagrodzone słodyczami i zakładkami do książek.
Jak wspominają Angelika i Rafał: "...udział w projekcie pozwolił nam zobaczyć, jak postrzegają Bytom małe dzieci. Dzięki "
żywej lekcji historii "dzieci dowiedziały się, że i nasze miasto ma swoje bajki i ciekawe historie, a autor tych legend mieszka tutaj
i jest znaną osobistością Bytomia A nam prowadzącym, projekt ten pozwolił poszerzyć własną wiedzę na temat historii miasta,
w którym żyjemy... ."
Opracowały: mgr Radosława Misiołek i mgr Bożena Jakimko
Zakończenie działań w programie CEO
Ostatni punkt programu to przygotowanie przez biorących w nim udział uczniów i nauczycieli-koordynatorów dokumentacji
oraz pamiątkowej kroniki dla naszego Bohatera Autora na żądanie.
Panu Marcinowi Hałasiowi składamy serdeczne podziękowania za wyrażenie zgody na udział w tym projekcie i współpracę z nami!
Serdecznie dziękujemy również wszystkim uczestnikom programu Bytom magiczny - miasto wielu kultur i wielu tradycji:
uczniowie: Joanna Araszewska, Karolina Bystranowska, Mateusz Duda, Angelika Dul, Sandra Dulowicz, Sandra Dymarczyk, Barbara Foik,
Daria Gamba, Dawid Garncarz, Patryk Gruca, Monika Gwóźdź, Sabina Hasterok, Natalia Imiłowska, Karolina Jamrozek, Ewelina Jaworska,
Lucyna Jelito, Magdalena Kaczorkiewicz, Martyna Kałuś, Paweł Klimczak, Alan Kłębek, Anna Kołodziejczyk, Wojciech Kozera,
Barbara Kowalska, Krzysztof Kozłowski, Dawid Kucz, Joanna Kuczyńska, Marta Kutyniok, Patrycja Kwaśniewska, Magdalena Kwiecińska,
Mateusz Lazaj, Katarzyna Leś, Patrycja Leśniak, Aneta Małyska, Krzysztof Miarka, Monika Michalik, Beata Miętkiewicz, Monika Milewska,
Patrycja Ogrodnik, Dawid Osiński, Dawid Pacula, Katarzyna Palińska, Kinga Piekarska, Anna Puchalska, Łukasz Retka,
Dominika Siuda, Aleksandra Stachoń, Sandra Stolarska, Angelika Szafarczyk, Mateusz Szafraniec, Jessica Szkalska,
Daria Talarowska, Grzegorz Tobiszowski, Magdalena Trybunia, Sara Wardęga, Mikołaj Wasiak, Rafał Wiszowaty.
nauczyciele: nauczyciel j. polskiego mgr Danuta Domagalska, nauczyciel informatyki mgr Andrzej Kukuła, nauczyciel geografii
mgr Tomasz Boryczka, nauczyciel matematyki mgr Rafał Kapica, nauczyciel przedmiotów zawodowych mgr inż. Krzysztof Bielat
oprawa multimedialna: wicedyrektor szkoły mgr Witold Sbirenda
koordynatorzy programu: nauczyciel bibliotekarz mgr Radosława Misiołek, nauczyciel bibliotekarz mgr Bożena Jakimko.
|
